Η καραβάνα του Ιταλού στρατιώτη
«Μανούλα θα γυρίσω γιατί σ΄ αγαπώ!» Αυτό είχε χαράξει επάνω στην καραβάνα του, ένας Ιταλός στρατιώτης ο οποίος υπηρετούσε εκείνη την εποχή στα Ιταλοκρατούμενα Δωδεκάνησα. Ήταν μόλις εικοσιδύο ετών! Βρισκόμαστε στο προτελευταίο έτος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Η Ιταλία έχει συνθηκολογήσει (8 Σεπτεμβρίου 1943) και οι Γερμανοί επιτίθενται με σφοδρότητα στα Δωδεκάνησα. Η Ιταλική φρουρά αμύνεται μαζί με τους συμμάχους εναντίων των Γερμανών, όμως τα νησιά μας το ένα μετά το άλλο βρίσκονται υπό καθεστώς αιχμαλωσίας.
Το επιταγμένο σαπιοκάραβο από τους Ναζί ατμόπλοιο «Oria» απέπλευσε από τη Ρόδο για τον Πειραιά, στις 11 Φεβρουαρίου του 1944 με 4.115 Ιταλούς αιχμάλωτους στρατιώτες, εγκλείστους στα αμπάρια του. Ήταν άνθρωποι, ήταν η φρουρά της Ρόδου αλλά και της Λέρου, ήταν οι στρατιωτικοί που αρνήθηκαν να ενταχθούν και να υπηρετήσουν τον ναζισμό. Στις 12-2-1944 κατά τη διάρκεια της νύχτας, το πλοίο προσάραξε κτυπώντας στα βράχια της νησίδας Πάτροκλος, ανοιχτά του Σουνίου. Το σαπιοκάραβο γρήγορα βυθίστηκε αφήνοντας για λίγο την πλώρη του στον αέρα. Οι μόνοι διασωθέντες από αυτό το ναυάγιο ήταν οι Γερμανοί δεσμώτες, ο καπετάνιος, ο Έλληνας μηχανικός και μερικοί Ιταλοί, μετρημένοι στα δάκτυλα.
Το πολύνεκρο αυτό ναυάγιο, που ξεπερνά κατά πολύ αυτό του Τιτανικού (1.523 νεκροί), δεν καταγράφηκε πουθενά. Ούτε στα συμβάντα των ελληνικών λιμεναρχείων, ούτε στο υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας, ούτε στις Αθηναϊκές εφημερίδες που δεν ανέφεραν λέξη. Οι παραλίες από τον Χάρακα έως το Λαγονήσι, γέμισαν πτώματα που θύμιζαν «μαρίδα στο τηγάνι», σύμφωνα με τα λεγόμενα ενός κατοίκου της περιοχής. Η ναζιστική λογοκρισία είχε απαγορεύσει την καταγραφή ή τη δημοσίευση οποιασδήποτε σχετικής πληροφορίας. Το τραγικό είναι, ότι επί δυο εικοσιτετράωρα, τα ρυμουλκά «Βαλκάν» και «Τιτάν», επιχειρούσαν να πλησιάσουν και να απεγκλωβίσουν τους εναπομείναντες εγκλείστους στα αμπάρια Ιταλούς, κάτι που δεν κατόρθωσαν ποτέ λόγω κακοκαιρίας. Δυστυχώς, ο μικρός εικοσιδυάχρονος στρατιώτης που είχε χαράξει επάνω στην καραβάνα του «μαμά σε αγαπώ»… δεν γύρισε ποτέ…
Τα επόμενα χρόνια πολλοί δύτες καταδύθηκαν στο ναυάγιο του «Oria» και έδωσαν κατά καιρούς τις δικές τους μαρτυρίες. Η κυρίως όμως έρευνα καθώς και ταυτοποίηση, του «Oria» έγινε από τον έμπειρο δύτη Αριστοτέλη Ζερβούδη το 1999. Το 2002 μετά από ερεύνα του ιδίου, δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά το ιστορικό της βύθισης, όπως αυτό βρέθηκε στα αρχεία της γερμανικής Ναυτικής Διοίκησης. Και βέβαια ο φίλος δύτης, Telis Zervoudis που ταυτοποίησε το ναυάγιο του «Oria», σε ένα σχόλιο του ευγενικά μας γράφει:
«Την καραβάνα της φωτογραφίας του Fransesco Andreozzi την επέστρεψα στις 2 αδελφές του και στον αδελφό του που ακόμα τον περίμεναν να επιστρέψει…»
Ευχαριστώ ιδιαίτερα τον δύτη και φίλο Teli Zervoudi. (Η αναφορά αυτή έγινε από την σελίδα μας στο Facebook στις 16 Σεπτεμβρίου του 2016). Επανερχόμενοι μετά από τόσα χρόνια αναδημοσιεύουμε το τραγικό συμβάν εις μνήμη των αδικοχαμένων στρατιωτών.
Σήμερα το θέμα έχει πάρει μεγάλη δημοσιότητα. Την προηγούμενη Κυριακή (σ.σ. 9 Φεβρουαρίου 2020) πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία του ΣΚΑΪ και της Ιταλικής πρεσβείας, δενδροφύτευση 4.100 περίπου κυπαρισσιών, ισάριθμων με τους Ιταλούς στρατιώτες που έχασαν την ζωή τους εγκλωβισμένοι στα αμπάρια του σαπιοκάραβου. Η συγκεκριμένη δραστηριότητα έλαβε χώρα στη περιοχή της Παλαιάς Φώκαιας (μετά τα Καλύβια).
«Η δεντροφύτευση της Κυριακής έχει ιστορική υπόσταση, διότι πραγματοποιείται για να τιμηθεί η μνήμη των 4.100 περίπου Ιταλών αιχμαλώτων του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, που έχασαν τη ζωή τους, όταν το ατμόπλοιο «Oria» (SS Oria) προσέκρουσε στα βράχια της νησίδας Πάτροκλος στο Σαρωνικό, στις 12 Φεβρουαρίου του 1944.»
Προβολή του φωτογραφικού άλμπουμ ΕΔΩ
#AtheatiLeros #ΑθέατηΛέρος #Λέρος #Λερος #Greece #Leros #LerosHistory #Hellas #Ελλάς #Ελλάδα #ww2 #worldwar2 #ΒΠΠ #ΒΠαγκόσμιοςΠόλεμος
Λάβετε τις επόμενες αναρτήσεις στο email σας κάνοντας εγγραφή
Τα άρθρα στο παρόν ιστολόγιο, έχουν συγγραφεί και δημοσιευθεί στο facebook σε προγενέστερο χρόνο.