Linux op Windows gebruiken
Waarom zou je dat in 's hemelsnaam doen? Goede vraag! Al heb ik hem zelf net gesteld. Ik kan wel een paar antwoorden bedenken. Je bent nieuwsgierig, en wil eindelijk eens weten wat dat nu is, Linux! Maar je hebt geen zin om een linux image te downloaden en te installeren. Of je hebt soms, net als ik, een tooltje nodig waarvan je weet dat die in de gereedschapskist van Linux zit, maar niet in die van Windows. Er zijn ook genoeg mensen, Linux-fans, die Linux op Windows helemaal niet zien zitten en deze mogelijkheid meer als een vijandige coup in de wereld van de softwareontwikkeling zien. Een pact met de duivel zou nog niet zo erg zijn. Weer anderen vinden het gewoon een slechte implementatie. Deze mensen gebruiken Linux voor hun beheer of ontwikkelwerk erg intensief, en dan is snelheid wel een issue. In ieder geval, ik laat je zien hoe gemakkelijk de installatie is en wat je er dan, als beginner vervolgens nog mee kunt doen.
WSL: een middenkader manager
Dat je Linux op Windows kunt draaien komt door een vertaalprogramma van Linux naar Windows. Een zogenaamde “compatibiliteits”-laag die luistert naar alles wat Linux wil, en dat vervolgens doorgeeft aan Windows . Dit vertaalprogramma zorgt er dan dus voor dat Windows het gevraagde uitvoert. Dit vertaalprogramma is een subsysteem en in dit geval heet dit vertaalprogramma dan ook Windows Subsystem for Linux (WSL). Je kunt dit subsysteem tegelijk met een linuxdistributie installeren. Je hoeft daarvoor alleen Windows Powershell als administrator te starten en in te typen: wsl --install. Dan wordt WSL met Ubuntu linux geïnstalleerd.
Als je een andere Linux distributie wil installeren dan zet je er nog eens de distributienaam in, bijvoorbeeld wsl --install -d Debian.
Grafisch
Was het in eerdere versies van WSL zo, dat je alleen de commandline van Linux kon gebruiken na een installatie, nu wordt er ook een “GUI App Support” mee naar beneden gehaald en op je computer gezet.
Hiermee kun je dan software installeren die een grafische interface heeft. Voor mij is het niet zo heel interessant, omdat ik Linux alleen gebruik als ik een tooltje als wget, curl, grep, rsync nodig heb. Het downloaden van deze GUI App Support duurt wel een tijdje. Na de installatie moet je, zoals gebruikelijk bij Windows, de computer herstarten.
Start je dan vervolgens WSL op, dan vraagt het programma je een gebruikersnaam en wachtwoord te geven om in de toekomst in te kunnen loggen in de Linux omgeving.
Klaar.
Superuser do!
Of toch nog niet? Je kunt Linux nu al gebruiken, maar als je van alles de laatste versie wil hebben, dan installeer je de laatste versie. Dat is wel zo veilig.
Met het intypen van sudo apt update laat je Linux de gegevens verzamelen over alle programma's die geïnstalleerd zijn, en checken of hier nog nieuwere versies van te vinden zijn. De eerste keer zullen dat er heel veel zijn, maar de installatie van al deze software gaat erg snel. Sneller dan bij Windows, natuurlijk. Hiervoor typ je het commando sudo apt upgrade in. Windows probeert overigens deze manier van het bijhouden van de geïnstalleerde software na te doen en heeft vorig jaar een Package Manager met de naam winget geïntroduceerd. Werkt aardig met het commando winget upgrade --all, als je het tenminste niet erg vindt om steeds opnieuw aangemaakte icoontjes van je desktop te verwijderen. Maar dat is even een zijspoortje. De wondere wereld van Linux ligt nu aan je voeten: een knipperende cursor.
Geen bureaublad?
Geen mooi behangpapier?
Voorlopig even niet. Probeer dan maar eens wat in te typen: pwd of ls , ll, df, uname -r .
Grafisch (2)
Ben je toch van de grafische kant, dan installeer je grafische programma's met bijvoorbeeld sudo apt install firefox, of een programma dat er niet voor Windows is zoals gthumb voor foto's: sudo apt install gthumb. Gimp en Inkscape zijn leuke programma's maar die kun je mijns inzien beter gewoon op je Windows machine, of op een echte Linux-machine uitvoeren.
Start bijvoorbeeld gthumb op door in te typen gthumb. Je ziet dat er nog helemaal niks te doen is op je bestandssysteem. Je kunt de Linux ruimte echter wel benaderen vanuit de Windows Explorer (Verkenner) door in het locatieveld \\wsl$ te typen. Ja, Windows benadert de Linux bestanden via een netwerk-koppeling. Dat maakt het voor sommigen te langzaam om goed mee te werken, maar voor ons suffe gebruikers is dat helemaal geen probleem. Met wat klikken kom je dan uit waar je wezen moet, bijvoorbeeld in de downloadfolder. \\wsl.localhost\Ubuntu\home\peter\Downloads. Kopieer foto's met de Windows verkenner naar zo'n map die te zien is door WSL, en je kunt het bekijken en bewerken met gthumb.
Puzzelen
En als je helemaal enthousiast bent geworden en vaak moet switchen tussen Powershell en Ubuntu kun je ook nog Windows Terminal installeren. Pas dan ook gauw het uiterlijk van de schermen aan, om het verschil tussen Powershell en Ubuntu te merken, want volgens sommigen is dat water en vuur!
Zo is puzzelen zonder puzzelboekje in deze regenachtige winterdagen leuk om te doen. En misschien vind je het op den duur zelfs leuker om een echte “superuser” te zijn dan een saaie “administrator”. Dan is de Linux community weer een lid rijker.